Morgen is het zover. Echt! Een stiekem plechtige dag…. Een beetje feest! Want die dag… krijg ik – samen met 11 andere afdelingshoofden, 5 senior adviseurs en 4 topambtenaren mijn certificering als “interne coach” binnen de Vlaamse overheid. 

2014 is voor mij nochtans een heel druk en bewogen professioneel jaar geweest. Naast de dagelijkse leiding van mijn afdeling Informatie en Communicatie – die door een hele transitie ging, kwamen enkele projecten in een “oogst-fase”. Zo was er het lanceren van enkele doelgroepen Onderwijs.vlaanderen, de vernieuwing van de Studie- en Informatiedagen (SID-in’s), …

En toch zei ik “ja” toen eind 2013 de vraag kwam of ik zin had om mee de pool van interne coaches van de Vlaamse overheid mee te versterken. Ik besefte toch nog niet wat het zou gaan betekenen om de “masterclass coaching” te volgen, laat staan dat ik goed en wel besefte wat voor coach ik zelf wou zijn. Want een goede coach, dat word je niet op 1-2-3, zelfs niet na 10 volledige dagen opleiding en ontelbare “oefensessies” (waarbij we als “studenten” elkaar gingen coachen).

To coach or not to coach…

Het is niet zo eenvoudig om een strikte definitie te geven van wat coaching is. Bovendien worden coaches verward met een mentor, een trainer of een “helper”, Coachen lijkt bij momenten dan ook een verdoken 7koppig monster dat constant van gedaante wisselt en waar wij geen vat op krijgen. Iedereen verstaat er iets anders onder – vormt zijn eigen idee en begint eraan. Of denkt eraan te beginnen.

En uiteraard is coachend leidinggeven nog iets anders dan volslagen vreemde collega’s coachen “op thema’s”.

Als leidinggevende is coachen immers een deel van de basiscompetenties die men van je verwacht. Je hebt er mee alle belang bij dat opdrachten worden gehaald – jij wordt afgerekend op wat je medewerkers halen van output.

Dat is meteen een groot verschilpunt tussen interne coaching en de “gewone” coaches die de organisatie rijk is. Interne coaches laten hun focus niet liggen bij de eigen inhoud van de coachee, die kennen ze immers niet, maar bij het begeleiden van het proces. De coachee zit immers met een vraag en wil tot een antwoord komen. Iedereen mag uiteraard zijn eigen omschrijving van hoe hij coacht gebruiken – dat helpt immers om jouw kader te scheppen als coach, zolang die maar vertrekt bij de vraag van de coachee zelf en samen op weg gaan.

Wees een OEN  en laat OMA thuis

Ik geloof persoonlijk héél sterk dat we allemaal de antwoorden uit onszelf kunnen halen, omdat ze er nu eenmaal in verstopt zitten. Je hebt dus vooral een coach nodig als… veredelde vragensteller, die de olifant in de kamer durft te benoemen, je tot nieuwe inzichten brengt en samen met je op weg gaat om daar te geraken.

Ik gooi als coach ook één van mijn talenten constant in de strijd: NIEUWSGIERIGHEID. En goede coach is eigenlijk vooral benieuwd, vraagt door, wil weten wat die zucht betekent, vraagt waarom je op je stoel schuift, wat dat “geen tijd” nu eigenlijk wil zeggen, … Kei-gemakkelijk (zeker als je zo’n curieuzeneuzemosterdpotje bent als ik) en toch ook zo risicovol – want je eigen ideeën ploppen constant op in je hoofd. Even het zwijgen opleggen is dus de boodschap.

Als coach moet je eigenlijk een OEN  zijn: Open, Eerlijk en Niet-beoordelend. Dat allemaal terwijl je OMA thuislaat: Oordelen, Meepraten en Advies geven.

Een pool van interne coaches

Binnen de Vlaamse overheid koos men ervoor om voor 2de jaar op rij voor in te zetten op interne coaches. Elke coach-medewerkers zet zich een stuk van de werk-tijd vrijwillig in voor het ondersteunen van collega’s die met bepaalde coach-vraag zitten.  Of eerlijker toegegeven: ze spenderen een geëngageerd stuk van hun tijd (na de werktijd) hiervoor, want de drukte speelt ons ook hier parten.

Interne coaches zitten in de lift. Zoveel is duidelijk. Volgens het Ridler Report van 2013 geven 79% van de grote organisaties aan dat dit nog zal stijgen de volgende drie jaar. Verschillende factoren maken bovendien dat organisaties meer beroep doen op interne coaches, omdat die coaches

• Een doorgronde kennis van de organisatie(cultuur) hebben
• De kennis kunnen blijven onderhouden in de context waarbinnen de organisatie opereert.
• Bijdragen tot… een coachende cultuur in de organisatie.
• Kosten worden bespaard.

Bovendien wil men met de keuze voor interne coaches het vak “coachen” professionaliseren – via een onderzoek samen met professor Frederik Anseel. Je leest het allemaal op de site van Bestuurszaken

Multiplicator-effect

Het mooie aan de “klas van 2014” 😉 is dat voor het eerst ook topambtenaren de opleiding hebben gekozen. Shit always runs down. Dus als je een organisatie wil veranderen, moet je de top ook meekrijgen. Dat hebben ze bij de Vlaamse overheid alvast goed begrepen.

Ik voel me alvast vereerd om in zo’n gezelschap te vertoeven – wetende dat elke coach ook weer collega’s mee gaat ondersteunen en coachen vanuit hun huidige functie. En ambassadeur zijn van de verandering binnen de organisatie.

En toch lijkt me dat niet genoeg. Het kan altijd meer en beter. Stel nu dat elk van de huidige coaches minimum drie van zijn of haar collega’s kan overtuigen om dat ook te doen. Om ook de opleiding te volgen en vervolgens actief mee coachees gaan opvolgen.

Kennen jullie die film “pay it forward”? Waarbij een kleine jongen zijn droom uit dat iedereen spontaan drie dingen voor elkaar doet. Ons mulitplicator-effect gaat van hetzelfde principe uit.

2013 : 16 interne coaches

2014 : 21 interne coaches

Dat zou in mijn ideale wereld maar liefst 111 coaches betekenen (alles samen) in 2015, 333 in 2016, 999 in 2017, 2997 in 2018 en 8991 in 2019, en tegen 2020 of 2021: iedereen coach…?

Oproep aan de pers

De laatste jaren is er bijzonder weinig positieve aandacht voor de overheid geweest in de pers. Deze tijden van besparingen hebben het niet veel beter gemaakt…

Dit mooie verhaal van talentmanagement, waarbij de eigen medewerkers worden opgeleid om elkaar te ondersteunen – vanuit hun kracht – verdient volgens mij dan ook een plaatsje in de media – zeker wanneer morgen (nieuwswaarde ;-)) al die nieuwe coachees hun certificaat ontvangen.

Wie de contactgegeven wil van Brunhilde Borms (die dit allemaal trekt), kan haar uiteraard op Twitter vinden – of via het persbericht dat morgen nog eens wordt verspreid. Tijd voor wat goed nieuws

Feest! 

Maar nu eerst terug tot de orde van de dag. Vanaf morgen spreekt voortaan… een gecertificeerde madame tot u. Met een plechtige certificeringsoverhandiging – door The Coaching Square.  En alle redenen om te vieren zijn goed, niet? Want ondanks of net dankzij alle uitdagingen die op ons afkomen, blijven we er ongelooflijke positivo’s onder. Ik, samen met de “klas van 2014”. Omdat we nu eenmaal heel veel samen meegemaakt hebben. Elkaar dood-gecoacht hebben. Onze donkere kanten onder ogen moeten komen om het beste in onszelf naar boven te laten komen. Ja, het komt goed met deze groep positivo’s. Of moeten we ons daar misschien eens op laten coachen 😉